Zwolle
Helemaal vanuit Dordrecht kwam Ton Vreeken naar Zwolle om ons te vertellen van zijn zaden van groenten die soms al vergeten zijn. De opkomst was eindelijk weer eens als vanouds een redelijk 'volle bak'. Leuk, want daarmee zien we dat het onderwerp juist ook in onze afdeling aanspreekt.
Zijn vader die het bedrijf al in 1946 van zijn vader had overgenomen, had de hoop op een opvolger van eigen bloed al bijna opgegeven. Tot Ton, de elfde telg, aangaf er wel zin in te hebben... Dát hebben we kunnen merken tijdens de lezing. Hij glundert als hij zijn groenten bespreekt en vindt het jammer niet over alle groenten te kunnen uitweiden. Tegenwoordig is zijn bedrijf gespecialiseerd in het aanbieden van zaden aan (hobby)kwekers. Via zijn website kan men vele zaden bestellen.
Ton heeft een mooie diapresentatie en kan niet eens bij elk plaatje zoveel vertellen, want daar is de tijd niet voor. Wel komen er veel namen en soorten voorbij. Hij geeft aan dat sommige groenten eigenlijk beter vergeten kunnen blijven, omdat ze niet veel productie opleveren en/of erg ziektegevoelig zijn. Zulke soorten moet je niet meer willen. Een kleine greep uit de soorten die voorbij kwamen, voor het geval u er niet bij was en toch wat leuks wilt proberen!
STENGELSLA: Een sla die komt uit het Oosten en het goed in ons land doet.
AARDBEISPINAZIE: Een makkelijk te telen soort. Het blad kun je eten als spinazie. Na de bloei ontstaat er een besje dat weinig smaak heeft, maar het als garnering erg leuk doet.
ABC KRUID: Een plantje scherp van smaak, dat je door de salade kan doen.
DOUBLE RED: Een rood bloeiende rode boon.
HERTSHOORNWEEGBREE: Eigenlijk een wilde plant die je in Italië ed zo langs de berm ziet groeien. Wim Bijma is een kweker voor het restaurant de Kas in Amsterdam. Hij is ook helemaal dol op dit eenvoudige wilde plantje. Hij moet volgens Ton overigens totaal verslingerd zijn aan zijn groenten.
RODE KOLLSPRUIT 'RUBINE': Zijn opa Vreeken heeft deze spruit gekweekt. Deze soort is mild van smaak en reuk en Juliana heeft het een keer op haar menu gehad.
Enkele aanwezigen uit Groningen wisten dat een Molleboon een soort kleine tuinboon moest zijn, maar Ton kon dat zo niet bevestigen. Thuisgekomen is Ton meteen in zijn boeken gedoken meldde de volgende dag per email:
Toen ik hier even ging zoeken wist ik het weer: molleboon is geen ras of soort maar een eindproduct net als hutspot. Het zijn geroosterde tuinboontjes. Meestal worden ze geroosterd van een fijne maat tuinboon, maar de echte worden gemaakt van veldbonen zoals deze op mijn site:
BONEN 045430 DUIVENBONEN OF KLEINE VELDBONEN 'Maris Bead' (Eng: Tic Bean, Field Beans) (Vicia faba)
Een oeroude boon, die al in 6000 v. Chr. werd gegeten (wie weet voor hoelang al). We zouden ze dus gerust Adamsbonen kunnen noemen...! De groente kwam in ons land door de Romeinen en heeft de hele Middeleeuwen op zowel mensen- als dierenmenulijst gestaan. Het Cruydt-Boek van Dodoens (1644) noemt de 'Kleyne Boonkens'of 'Zeeuwsche Boonkens'. Dit kleinste familielid van de tuinboon is zo groot als bruine bonen en vrij rond van vorm. Onze variëteit is bruin van kleur, er bestaan ook witte, groene en zwarte rassen. De smaak is die van een verfijnde tuinboon, maar door de kleine afmeting is het mondgevoel uniek. Menig moderne tuinboon is jaloers op het aroma! Zaai ze flink vroeg: februari-maart, ze kunnen enkele graden vorst verdragen en kunnen i.v.m. vogelvraat (duiven zijn er gek op) het beste voorgezaaid worden of anders 5 cm diep zaaien. De oogst kan vers (veel werk maar erg lekker) of gedroogd plaatsvinden.
Tja, alleen eetbaar is ook niet alles. Gelukkig zijn de meeste genoemde planten dan ook nog eens een aanwinst in de moestuin qua uiterlijk. Speciale aandacht voor de volgende soorten:
PALMKOOL 'DE ZWARTE VAN TOSCANE: Smaakt naar boerenkool bijv in hutspot en is echt mooi in de tuin.
KOEHOORN PAPRIKA: Een makkelijk te verbouwen gewas. Geeft een goede opbrengst en is zoet van smaak.
RATTESTAART: Elke radijs wil wel eens doorschieten en na de bloeiende witte bloempjes, komen er peultjes aan. Deze soort is gekweekt op de milde smaak van die peultjes. Het is een heel dankbare plant in de tuin.
SNIJBIET: Wel één van de mooiste gewassen in de (moes) tuin. Verkrijgbaar is de meest uiteenlopende kleuren.
Ja vast, maar wel bewust. Het is allemaal te veel om samen te vatten. Waar het om ging is aandacht aan de vergeten groenten te geven. Dát is gelukt. Wij hopen dat u in het voorjaar de moestuin met minstens een aantal vergeten groenten inzaait. Aan de verkoop van de zaden die avond te zien, zal dat wel gebeuren!
Trouwens als u geen moestuin heeft.. Een klein zonnig plekje in de border kan ook prima, hoor. Veel plezier met de zaaiplannen en eet smakelijk!
